Workshop Starthulptraject groene schoolpleinen 
voor gemeenten en procesbegeleiders

Wat
Verdiepende workshop over organiseren starthulptraject voor groene schoolpleinen door gemeenten en procesbegeleiders.

Waarom
Als de school de start van het traject niet goed inzet, ligt een mislukking op de loer.

Voor Wie
Gemeenteambtenaren groen/spelen/onderwijs, procesbegeleiders/ontwerpers speelnatuur, NME-medewerkers, regioconsulenten Springzaad

Tijd en locatie:   30 juni 2021 van 15:00 tot 17:00 op Basisschool De Zonnewijzer in Amersfoort, Trombonestraat 62
Investering:  € 60.- (ex btw) voor de partners van Springzaad, € 75,- (ex btw) voor alle andere deelnemers, voor SZregioconsulenten gratis
Opgave:  meld je nu aan via info@springzaad.nl
(afhankelijk van de geldende maatregelen later nadere invulling)

Overal in het land zie je steeds meer groene schoolpleinen, gelukkig. De meerwaarde van een groen plein heeft zich inmiddels bewezen. Maar er gaat nog wel eens iets verkeerd met ontwerp, aanleg of onderhoud. Gemeenten weten niet precies hoe ze de scholen het beste kunnen ondersteunen. Er zijn (nog) te weinig ontwerpers/hoveniers/schoolleiders/ambtenaren/NME-medewerkers die weten hoe je tot een kwalitatief goed groen schoolplein kan komen. En dat is heel jammer, want als er na een enorme inspanning in geld, energie en tijd  een ‘groen’ plein ligt en het bijvoorbeeld na een half jaar alweer kaal gespeeld is, tja… dan is de teleurstelling groot.

Na de online informatiebijeenkomst van 14 mei jl komt er nu een verdiepende workshop op locatie op 30 juni as. aangeboden door het Expertisecentrum Groene Schoolpleinen van Stichting Springzaad in Amersfoort. Hierbij wordt dieper ingegaan op het volledige traject als een samenwerkingsverband tussen gemeenten, scholen en procesbegeleiders. Het is van wezenlijk belang dat scholen goed overdenken waarom ze een groen plein willen hebben en hoe en met wie ze dat het beste kunnen aanpakken. Als de visie goed in elkaar zit, scholen weten wat ze willen, en er een deskundige ontwerper is gekozen, dan komt het in merendeel van de gevallen goed.

Goed voorbeeld is de Werkplaats Groene Schoolpleinen in Amersfoort, waar dit starthulptraject is uitgedacht. Inmiddels wordt het ook toegepast in Rhenen en Harderwijk. Deelnemers van de workshop krijgen uitgebreid inzicht in dit starthulptraject ‘Van pril idee naar eerste werkdag’. Niet alleen inhoudelijk, maar ook hoe je dit als gemeente kan organiseren en ondersteunen. 

Verder gaan we de diepte in door met elkaar wat casussen te behandelen, zodat iedereen geïnspireerd en met goede bagage weer verder kan. 

Voorbeeld van het starthulptraject zoals ontwikkeld voor de gemeente Harderwijk door Marjan Deurloo/ Juffie in ‘t groen en Fabian Brökelman/ Samenwerkstad Amersfoort

Bekroon je mooie groene schoolplein met het Springzaad jubileumvignet op de gevel van de school! 

Het vignet is een trotse uiting van een écht duurzaam, groen en levendig schoolplein. Hiermee kun je aan ouders en bezoekers laten zien, dat je waarde hecht aan kwaliteit als het gaat om een groene speel-/leeromgeving van de kinderen.

De kwaliteit is gebaseerd op een checklist die opgesteld is door het Expertisenetwerk Groene Schoolpleinen van Stichting Springzaad. 

Het is niet eenduidig te benoemen wat een kwalitatief goed groen schoolplein is. Elk groene schoolplein heeft andere kansen, kenmerken en onderdelen. We hebben een checklist opgesteld, die de belangrijkste criteria benoemt, die er echt toe doen, als je een duurzaam en levendig speels leerlandschap als buitenlokaal aan je school wilt toevoegen. Deze criteria zijn onder te verdelen in drie categorieën: inrichting, spelen en lesgeven. 

De checklist wil je helpen kansen te zien en (nóg beter) te benutten.

Vignet Groene Schoolpleinen

Springzaad heeft een lijst met belangrijke elementen opgesteld, die een ‘levendig en uitdagend’ groen schoolplein kenmerken. Als de school deze lijst afvinkt, wordt duidelijk wat er reeds gerealiseerd is en waar nog kansen liggen.

Springzaad is van mening, dat een school die grotendeels aan deze criteria voldoet, het vignet waard is. Waar nog zaken gerealiseerd kunnen worden, zal de school gemotiveerd zijn om daaraan verder te werken.

Groen doet goed!

Een school met een écht groen schoolplein is trots op dit speelse leerlandschap. 

Daar zijn allerlei elementen te vinden, die het voor kinderen mogelijk maken te midden van een levendige groene omgeving te spelen, leren en recreëren, ontdekkingen te doen, te bouwen, te creëren en experimenteren en vooral de natuur te leren kennen. 

Stichting Springzaad zet zich al vele jaren in voor speelnatuur, waaronder groene schoolpleinen. Springzaad kent een groot netwerk van vrijwilligers en professionals, zoals ontwerpers en speelplaatsbouwers, die allemaal werken aan aanleg en onderhoud van natuurspeelplaatsen of groene schoolpleinen. Springzaad doet dit door het verspreiden van kennis, good practice, het organiseren van seminars, cursussen en uitgeven van boeken en brochures.

Ook onderhoudt Springzaad verschillende websites, waarop veel goede voorbeelden van groene schoolpleinen. 

 

Het vignet

Het vignet is een hoogwaardig emaillen bord van 15 x 15 cm, voorzien van vier boorgaten. 

Verkrijgbaar bij Stichting Springzaad voor € 125,- incl. BTW, verpakking, verzending, administratiekosten

Het aanvraagformulier voor het vignet kun je hieronder downloaden

In 2001 kwamen voor het eerst een aantal natuurspelers bij elkaar om met elkaar plannen te smeden over hoe de ruimte voor natuur en kinderen in Nederland te vergroten.

Deze kerngroep en de schil eromheen is in 20 jaar tijd uitgegroeid tot de Stichting Springzaad van nu.

Dit willen we vieren met een speciale editie van het jaarlijkse zandkastelen bouwen in Bergen aan Zee in September.

Hiervoor nodigen we dit jaar niet alleen jullie als medespelers uit, maar ook ‘bleekneusjes’ uit de grote stad.

Het programma van de dag zal er ongeveer zo eruit zien:

….

Wil je erbij zijn en géén moment missen? Boek dan een kamer in Nivonhuis Het Zeehuis op loopafstand van het strand.

 door Ity Busstra-te Velde

Tussen de huizen en wegen op zoek gaan naar natuur? Het boek ‘Leuke Groene Dingen Doen’  van uitgeverij Jan van Arkel neemt je mee naar buiten en geeft je in vier thema’s inspiratie mee om buitenervaringen op te doen in een stedelijke omgeving. Want natuur is, zo blijkt, overal.

Het boek begint met een korte inleiding over de klimaatveranderingen en wat je zelf daarin kunt doen, waarom het zo belangrijk is om naar buiten te gaan, ook al is een natuurlijke omgeving niet direct te vinden en hoe dat veilig kan in de stad. Het wordt begeleidmet inspirerende foto’s die gelijk al laten zien dat de stad ook genoeg te bieden heeft aan natuur. Het vraagt om aandacht voor details te hebben en hoe je door anders te kijken overal natuur kunt zien. 

Kinderen worden uitgenodigd om een natuurtas bij zich te hebben waar de eerste benodigdheden in zitten voor een geslaagde tocht en een natuurdagboek bij te houden waar ze hun bevindingen in kunnen schrijven. Niet alle activiteiten in het hoofdstuk ‘In park en tuin’ hebben per se direct met natuur te maken, het laat ook zien hoe je fijn buiten kunt spelen waarbij je de natuur betrekt bij het spel. Van het inrichten van plekjes tot spelletjes en diertjes verzorgen.

Het hoofdstuk ‘Op pad in de stad’ laat je kennis maken met dieren, bomen en planten die in de stad voorkomen. Duidelijke beschrijvingen en foto’s geven veel ideeën mee zoals een sporenoverzicht waarmee je op ontdekkingstocht kunt gaan, een kaart met weerstypen en tips voor nachtelijke avonturen. De afvinklijst kan gebruikt worden om voor jezelf te bekijken wat je nog wilt beleven in jouw stadsavontuur.

Na het hoofdstuk ’Knutselwerken’, dat bomvol leuke en toegankelijke groene creatieve voorbeelden staat, gaat het laatste deel van het boek over ’Recepten’. Een ultieme ervaring kan het voor kinderen zijn als blijkt dat natuur ook eetbaar is bijvoorbeeld in een smoothie, in jam en in boter of dat je planten kunt gebruiken om er zalf van te bereiden en dat dat dus zomaar voor je voeten groeit. 

‘Leuke Groene Dingen Doen’ is een mooi verzorgd boek met veel inspirerende foto’s in kleur, kleine tips in de kantlijn maken dat je even geattendeerd wordt op details. Tussendoor staan ervaringsverhalen over wat natuur met je doet als kind, wat het boek ook heel persoonlijk maakt. Mooi is dat er ook aandacht is voor stilte, iets wezenlijks in de natuur. Al met al een rijk boek waarmee je in contact wordt gebracht met de natuur in je directe omgeving, of dat nu onder je voeten of boven je hoofd is. 


Kijk HIER naar een aantal voorbeeldpagina’s van het boek.

Met vriendelijke groene groet,

Ity Busstra-te Velde

www.dekleinetuinman.nl
ity@dekleinetuinman.nl

door Fabian Brökelmann

Een compact handboek voor iedereen die bezig is met uitdagend speelplezier

Dit boek is een uitstekende en inspirerende inleiding voor mensen die interesse hebben in het thema veiligheid van speelomgevingen. Ook voor de wat meer ervaren inspecteur heeft het waarde als naslagwerk en als leidraad voor een volledige inspectie. En tenslotte zou ik het boek door zijn compactheid en toegankelijkheid zelfs aan uitbaters van speelterreinen aanbevelen die zich willen verdiepen in de materie of streven naar een gelijkwaardiger relatie met de inspecterende instanties – het is helaas toch nog vaak te zien dat de inspecteurs een klant ‘de norm’ of ‘de wet’ om de oren slaan en de klant vervolgens alles klakkeloos overneemt. 

Stap voor stap wordt de ‘droge’ materie omtrent de normenreeks EN 1176 uitgelegd en toegelicht. 

Want een speelomgeving kan best complex zijn gezien de beoordeling op risico’s. Door langzaam van begripsdefinitie naar toegankelijkheid naar gevaren naar specifieke toestellen steeds dieper in de materie te duiken worden de veiligheidsvereisten in de norm begrijpelijk en kan de lezer uiteindelijk een onderbouwd oordeel geven over het veiligheidsniveau van een bepaalde speelomgeving.

Geschreven is dit boek om het verouderde ‘handboek veiligheid van speelterreinen’ (3de editie) te vervangen. De nieuwe gids is minder omvangrijk, maar daardoor misschien wel attractiever om regelmatig te gebruiken als gereedschap. Het compacter maken heeft grote voordelen – maar brengt ook mee dat bepaalde onderdelen minder aandacht krijgen zoals de (methodiek van de) risicoanalyse.

De missie van de auteur is om de competentie van de inspecteurs te verhogen. Hiervoor is niet alleen de kennis nodig die hij in het boekje deelt, maar ook expertise die een inspecteur alleen in de praktijk kan opdoen. Verwacht dus niet dat je na het lezen een competente inspecteur bent. Maar je bent wel geïnspireerd om zelf expertise op te doen! De kennis die het boek deelt door commentaar en toelichting op de feiten uit de normenreeks EN 1176 zorgt ervoor dat je geen knecht van de getallen wordt die in de norm staan, maar dat de norm een uitstekend tool wordt waarmee jij je doel kan bereiken: zorgen voor een speelomgeving die kinderen uitdaagt en helpt om zich te ontwikkelen zonder dat ze hierbij zijn blootgesteld aan risico’s die niet aanvaardbaar zijn. 

De (ongeduldige) lezer die nog niet bekend is met de materie zal misschien geneigd zijn om het intro van 20 pagina’s over te slaan, maar als je meer begrijpt van de materie dan snap je steeds beter waarom het belangrijk is om de achtergrond van normen en van de hele veiligheidsdiscussie te kennen voordat je een norm (als gereedschap) gebruikt.

Wie de auteur al live gehoord heeft weet dat zijn afkeer tegen het blind opvolgen van regels regelmatig naar voren komt. In de (intro) tekst is hij hiermee iets terughoudender dan in een lezing, maar gelukkig zorgt deze zelfbewuste attitude nog steeds voor een verfrissende sfeer die de lezer ook uitdaagt om zelf stelling in te nemen. De realiteit is immers niet zwart – wit. En ook de norm wil dus niet blind gevolgd worden maar genuanceerd begrepen en gebruikt als gereedschap.

De illustraties zijn leuk en duidelijk. Het layout is voor mijn smaak een beetje wild, maar door het consequente gebruik van drie kleuren is het geheel wel overzichtelijk en vindt men uiteindelijk goed de weg naar de gezochte informatie. 

De uitvoering als ringband is niet allee handig om het in het veld te gebruiken. Dit boek straalt daarmee ook de sfeer van gereedschap en werk uit.

Uitgegeven is het boek door Speelom, onderdeel van het Belgische Kennis- en Expertisecentrum ‘Kind & Samenleving’. Wat de nationale wetgeving betreft vertrekt de gids van het Belgische model. De essentie van het boek gaat echter om de Europese normenreeks EN 1176 die in Nederland hetzelfde doel moet ondersteunen dan bij onze zuiderburen: speelomgevingen te realiseren waarin kinderen al spelend fysieke, sociaal-emotionele, zintuiglijke, cognitieve en communicatieve vaardigheden kunnen ontwikkelen zonder onaanvaardbare risico’s te lopen.

Een addendum dat ingaat op aspecten van de Nederlandse wetgeving is in de maak.

Bestellen kun je het boek hier: https://k-s.be/publicaties/