Hier verschijnt al het nieuws over Groeneschoolpleinen

Door Marc van de Geer

Na twee volle dagen als deelnemer aan de conferentie ‘The Natural Way forward’ in Hasselt (België), was het heerlijk om ‘het veld’ in te gaan en in de regio Maastricht enkele mooie voorbeelden van het werk van Springzaadconsulent Nelle Driessen te bewonderen.

Marc vd Geer en Nelle Driessen in gesprek

Als onderwijsmens ben ik altijd erg geïnteresseerd hoe de scholen gebruik maken hun groene speelomgeving en wat dat oplevert voor hun kinderen. Op de eerste locatie, basisschool De Mheyster in Hoensbroek, bezochten we het tiny forst, dat achter de school met hulp van IVN was aangelegd. De school heeft, om verbinding te leggen met het onderwijs en zorg te dragen voor continuïteit, onder andere een contract afgesloten met ‘De Moestuinman’. Deze enthousiaste hovenier en natuurvriend begeleidt de kinderen tijdens moestuinlessen en het werken in het tiny forest en helpt de school een meerjarig en duurzaam programma op te stellen. Of de school in staat zou zijn deze lijn gedurende meerdere jaren financieel op te brengen, was nog de vraag, maar is wel te hopen.

Nelle nog ons daarna mee naar basisschool Obs Binnenstad te Maastricht. Daar had de school de beschikking over een groene speelplek op een vrij beperkte oppervlakte. Met de juiste beplanting en enkele speelheuvels, voorzien van door kinderen gemaakte sluipweggetjes, was het een mooi voorbeeld hoe het ontwerp van Melle kon bijgedragen aan een fijne speelplaats. Het schoolplein lag pal naast de kabbelende Jeker en met elkaar fantaseerden we hoe de speelplaats meer verbinding zou kunnen maken met deze bijzondere beek. De school gaf bij monde van directeur Astrid Claessen duidelijk blijk van de groene visie op het belang van natuur voor de kinderen. En vanuit visie komen de mooiste dingen tot stand!

Tenslotte bezochten we Speelnatuur de Gouden Wereld en Kindcentrum Dynamiek, ook in Maastricht. Een bijzondere groene plek in de openbare ruimte, waar de school steeds meer en beter gebruik van maakt. Ook hier proefden we in alle verhalen hoe de school naar mogelijkheden zoekt en deze benut om de natuur in te zetten voor vrij spel en educatie. De begeleiding door kundige mensen zoals Nelle, dragen enorm bij aan het vergroten van kennis en visie bij de scholen over de gebruiksmogelijkheden van hun groene buitenomgeving. Er is nog veel werk te doen, maar het aantal scholen met een écht groen schoolplein, natuurspeelplaats of speelleerlandschap groeit!

Foto’s: Nelle Driessen en Marc vd Geer

Van 24 t/m 27 september 2024 gaat Springzaad op excursie naar Berlijn.

Meer informatie over deze excursie vind je HIER.

In mei 2025 komt er een tweede excursie.

Deze 2de organiseert Springzaad in samenwerking met IVN Nederland en is gericht op een multidisciplinaire groep deelnemers, die als multiplicators in hun werkveld optreden. In Berlijn werkt de gemeentelijke organisatie GRüN MACHT SCHULE sinds 1983 aan de vergroening van de Berlijnse Schoolpleinen. Krijg op hun website een indruk van deze organisatie. Naast groene schoolpleinen bezoeken we ook andere Berlijnse speellocaties, kinderopvang, natuurspeeltuinen en speelse, groen/blauwe openbare ruimte met deskundige, praktische en beleidsmatige toelichting. 

De excursie duurt 4 dagen en we reizen met de trein, openbaar vervoer en fietsen.
Gepland is een periode in mei 2025.

Door HIER je contactgegevens in te vullen kun je vrijblijvend je interesse aangeven voor de excursie naar Berlijn in september.
De groep zal uiteindelijk samengesteld worden op basis van vertegenwoordiging van de verschillende werkvelden: beleid/ ambtenaren/ politiek, ontwerp/ procesbegeleiding/ uitvoering/ onderhoud, onderwijs en organisaties.

Foto’s: Antje Schwabersberger | Lebendige Freiräume en Maike Nelissen

Terugblikken op deze eerste landelijke Duitse Conferentie met als onderwerp Natuur-Erlebnis-Räume (=Natuur-Belevenis-Ruimtes) en aanmelden voor alle nieuws over een volgende editie in 2025 kan hier:

https://www.duh.de/projekte/bundesweit/bundeskongress/

De DUH is sinds enkele jaren in Duitsland actief, om scholen, ouders en kinderen te ondersteunen bij groen/blauwe schoolpleinprojecten:

één middel hiervoor is het project/ de website: Dein Schulhof (jouw Schoolplein) met veel beelden, verhalen en praktische informatie.

Voor iedereen, die de Duitse taal goed verstaat is ook dit interview heel interessant met Prof. Dr. Armin Lude (Pädagogische Hochschule Ludwigsburg), Daria Junggebuhrt (Deutsche Umwelthilfe) und Stefan Behr (leerkracht en vertegenwoordiger NaturGarten ev):

https://share.deutschlandradio.de/dlf-audiothek-audio-teilen.html?mdm:audio_id=dira_DLF_28ede8a5 (vanaf minuut 2)

De NUA = natuur en milieu academie biedt op haar website veel informatiemateriaal gratis als download aan:

https://www.nua.nrw/medienshop/publikationen/286-summende-lernorte.html

In Duitsland zijn alle scholen en andere openbare organisaties verzekerd via de DGUV (Duitse Gemeentelijke Ongevallen Verzekering)

De DGUV ondersteunt de aanleg van natuurrijke schoolpleinen sinds vele jaren, omdat zij de ervaring hebben dat in avontuurlijke, uitdagende speel- en leeromgevingen minder ongelukken gebeuren en de kinderen daar veel ervaringen opdoen, die hun veiligheid ook buiten deze context bevorderen.

Op de website van de DGUV vind je veel waardevolle online informatie en de link naar een downloadbare brochure over veiligheid van scholen incl. schoolpleinen.

Via onderstaande links, kom je daar:

https://www.sichere-schule.de

https://www.sichere-schule.de/naturnahe-aussenbereiche

https://publikationen.dguv.de/widgets/pdf/download/article/1383

(Tip: wellicht wist je nog niet, dat je b.v. via Google translate hele websites uit andere talen online naar het Nederlands vertaald kunt bekijken)

Deze informatie betreft weliswaar de Duitse situatie, maar door de Europeese wetgeving is deze heel vergelijkbaar met de Nederlandse.

Door: Gert van de Plasse

‘Het Groene Plein’ is trots om als eerste bedrijf in Zeeland partner te zijn geworden van Stichting Springzaad. Wij ontwerpen, begeleiden en realiseren groene schoolpleinen en speelnatuur. Na 20 jaar in het hoveniersvak hebben we onze passie voor groen en avontuur teruggevonden in het creëren van groene schoolpleinen en speelnatuur, met als grootste drijfveer kinderen te laten genieten van buitenspelen in een natuurlijke omgeving!

Afbeelding met buitenshuis, wolk, hemel, Tuinarchitectuur

Automatisch gegenereerde beschrijving

Hoofdtekst:

Tijdens de ontwerpfase houden we rekening met de wensen van de opdrachtgever, terwijl we ook onze visie op speelplezier, sport en spel, inclusiviteit, klimaatadaptatie en biodiversiteit integreren. Goede begeleiding is essentieel om deze elementen samen te brengen in een ontwerp waar zowel de opdrachtgever als wij van ‘Het Groene Plein’ enthousiast over zijn.

Afbeelding met tekst, bal, schermopname

Automatisch gegenereerde beschrijving

Naast begeleiding in de ontwerpfase, bieden wij die ook tijdens de realisatie van het project. We werken samen met partners die het ontwerp en de visie begrijpen. Door korte communicatielijnen kunnen vraagstukken snel worden aangepakt en eventuele aanpassingen vlot worden doorgevoerd. Dit is prettig voor de opdrachtgever en zorgt ervoor dat het project naar tevredenheid wordt afgerond.

De opening van een groen schoolplein met alle enthousiaste kinderen geeft voor ons de meeste voldoening. Het is geweldig om te zien hoe ze genieten van een natuurlijke speelomgeving, en dat is precies waarom we dit werk zo graag doen. Na jarenlang tegels sjouwen en schuttingen plaatsen voor een paar tevreden klanten, is het werk dat we nu doen veel leuker, gezelliger, dankbaarder en beter voor mens en milieu. We hopen nog veel mooie projecten te realiseren, met als resultaat spelende kinderen in de modder, rennende kinderen tussen de heesters en observerende kinderen die een vlinder op een bloem bekijken.

Op die ene stralende droge dag tussen de buien door, met een lekker windje erbij, fietste een gezellig grote groep van bijna 30 Springzaadjes en aanverwanten een kleine 25 km langs parels en pareltjes op de lange ketting van de Rotterdamse en de Zuid-Hollandse regeling Groen/blauwe schoolpleinen.

De groep was een goede mix van zeer ervaren Springzaadpartners van het eerste uur en een mooi aantal nieuwe gezichten met veel enthousiasme en nieuwsgierige vragen. Een perfecte Springzaad mix voor een dag vol gedeelde indrukken, kennis en ervaringen. Ook werd een mooie Springzaad traditie nieuw leven ingeblazen en hadden we zo nu en dan kinderen van deelnemers als ervaringsdeskundige begeleiders bij ons.

Dankzij de grote betrokkenheid en gastvrijheid van de bezochte scholen en rondleiders kregen we een mooi beeld van de grote rijkdom aan speelse leerlandschapjes, die de laatste jaren in Rotterdam en Schiedam zijn ontstaan. Achter elke plek schuilen veel leerrijke verhalen en ervaringen, die de directeuren, leerkrachten, ontwerpers en bouwers met ons deelden.

We bezochten de groen/blauwe pleinen van:

OBS de Singel met Holger Breek & Gergő Bérci & Rens Labadie | Coöperatie Stadsoase

KC Vlinder met Sarah Los | Sarah schept & Jan van Schaik | Zandraket & Roel Crul | Vorm en Ruimte

OBS het Landje met Annemiek Bongers | Atelier Ondertussen en  Jan de Vries | Grijs kleurt Groen

OBS Wilgenstam met Jan de Vries | Grijs kleurt Groen en Ilya Toornvliet | Stadstuinier

Daltonschool de Margriet met Jan van Schaik | Zandraket & Wouter van Santen | Biotoop

De Provenier met Sarah Los | Sarah schept & Roel Crul | Vorm en Ruimte & Bas | Biobas 

Op het laatste, nieuwste plein van de Provenier-school vlak achter station Rotterdam Centraal werden we bovendien nog vergezeld door Ian Mostert, projectleider Kind en Natuur bij het IVN en Elijan Bes, projectmanager Groen/blauwe schoolpleinen bij de gemeente Rotterdam, die beiden de Rotterdams en Zuid-Hollandse regelingen Groen/blauwe schoolpleinen toelichtten en hun ervaringen hiermee deelden.

Ook directrice Danielle Blok sloot uiteindelijk nog aan, om trots een paar van haar vele avonturen en ervaringen op weg naar het nieuwe plein met ons te delen.

Afgesloten werd de lange zomerse dag uiteindelijk met een typisch Rotterdams Surinaamse afhaalmaaltijd en een koud drankje zittend op de banken van de buitenklas van het schoolplein.

Een hartelijke dank aan iedereen, die deze dag tot een groot succes heeft gemaakt!

Hier het fotoverslag