#87 Uit het bestuur: Zomers bruisen…

, ,

Het bruist weer, er is veel te doen, mee te maken en te beleven. Zo ook vanuit Springzaad: in mei een geslaagde excursie naar een aantal doorgegroeide, oudere schoolpleinen in Den Haag en Zoetermeer, in juni een boeiende cursusdag in Rotterdam. Veel aandacht voor groenblauwe schoolterreinen nu ze zo heerlijk groen en blauw zijn!

Deelnemers van de cursusdag Groen/blauwe Schoolpleinen in Rotterdam

Verderop in deze Nieuwsbrief lees je verslagen van beide activiteiten.

Ook kun je belangrijke informatie nalezen voor alle ontwerpers en beheerders van waterrijke speelnatuur n.a.v. een minisymposium dat het RIVM organiseerde.  Het RIVM heeft een waterkwaliteitscheck ontwikkeld, die via een toegankelijke website geïntroduceerd wordt, om handvaten te geven voor iedereen, die met speelwater bezig is. 

Sigrun bouwt ondertussen verder aan ons netwerk, binnen maar ook buiten de grenzen van Nederland.  Zij bracht onze goede wensen en een aantal Verwonderboekjes als cadeautje voor het 10-jarige jubileum van Springzaad.be naar onze zuiderburen. 

Nog zuidelijker in Spanje (Barcelona) nam Sigrun als lid van het Nederlandse team deel aan de kick-off meeting van het internationale onderzoek ‘Coolschools’, waarover wij al eerder op deze plek berichtten. Lees ook haar verslagjes hieronder.

Van Jeanette komt weer een overdenking en Marlies schrijft over waterdiertjes, leuke activiteiten voor op warme zomerse dagen. Suggesties om lekker zelf te doen of bezoek een georganiseerde activiteit binnenkort om samen aan de slag te gaan of te leren. 

In de zomerhitte zal het even wat stiller worden in de Springzaadtuin, maar als de grootste hitte voorbij is gaan we weer afspreken op het strand in Bergen aan Zee, voor een nieuwe editie van het traditionele Springzaad zandkastelen bouwen. Zet het vast in de agenda: zaterdag 10 september in Bergen aan Zee.

Heel veel leesplezier en een bloem- en kleurrijke zomer gewenst namens het bestuur! 

OASEnetwerk Veldcursus 2022

, ,

Inheemse planten en hun toepassing leren kennen!

Voor het 4e jaar gaat de succesvolle Veldcursus van start. Ditmaal voor het eerst georganiseerd door het Oase Netwerk, de opzet blijft hetzelfde. De cursus bestaat uit 3 vrijdagen verspreid over het groeiseizoen, voorafgegaan door een kort webinar. Je leert de basis van het determineren met een flora (of frist deze kennis op). Ook leer je een groot aantal inheemse planten kennen en het toepassen ervan in beplantingen, ook besteden we aandacht aan het beheer. Hiervoor bezoeken we drie toplocaties.

Webinar 17 mei, 16.00-17.00 uur.

Instructie via Zoom over het werken met Veldgids Nederlandse Flora.

Dag 1. 20 mei, Tolkamerdijk

De langs de rivieren voorkomende ‘stroomdalflora’ is hier optimaal ontwikkeld. Het is een inspirerende plek om te beseffen hoe een natuurlijke, niet ingezaaide bloemenweelde eruit ziet.

Dag 2. Appeltern 1 juli

De Wilde Weelde Wereld in De Tuinen van Appeltern heeft zich afgelopen jaren ontwikkeld tot een prachtige natuurrijke tuin met veel plantensoorten. Hier oefenen we weer met soortenkennis en gaan we dieper in op de inheemse planten die hier toegepast zijn.

Dag 3. 26 augustus, Amstelveen

De heemparken in Amstelveen zijn een klasse op zich. De nadruk ligt hier op ‘esthetisch tuinieren’ met wilde planten. Dat heeft geleid tot een aantal schitterende parken, waarvan de bekendste het Thijssepark is, dat in 2011 Rijksmonument werd.

Nodig

Onmisbaar is een flora en een 10x vergrotende loep. Bij de uitleg van het determineren maken we gebruik van de Veldgids Nederlandse Flora, Henk Eggelte, KNNV Uitgeverij (let op: begin mei komt de sterk herziene 13e druk uit). Hiermee is het snel en relatief eenvoudig werken. Wil je liever determineren met de Heukels dan kan dat ook. Twijfel je of je flora bruikbaar is, neem dan even contact op.

Aanvullende informatie: Enkele dagen van tevoren krijg je informatie over programma, route en achtergrondinformatie over de locatie. Elke cursusdag is van 10 tot ± 4 uur met inloop vanaf 9.30, eigen lunch en drinken mee. Mocht het weer heel slecht zijn, dan wijken we uit naar de reservedatum.

Investering: voor 3 dagen, € 245,- (Oase Netwerk is btw-vrij). Er is plaats voor 15-20 cursisten.

Info en opgave: Opgave tot uiterlijk 10 mei. Informatie en opgave: Machteld Klees (m.klees@bureau- zonneklaar.nl, tel. 0313-413931). Graag bij opgave je volledige NAW-gegevens + mobiel nummer vermelden. Aanmelding is definitief na betaling.

Organisatie/begeleiding: Oase Netwerk (samenwerkingsverband tussen Wilde Weelde, Springzaad, SNTP en Stichting Oase).
Docenten: Jojanneke Bijkerk (Cruydt-Hoeck), Deyke en Ruurd van Donkelaar (van Donkelaar Groenadvies), Machteld Klees (Bureau Zonneklaar).

Bloeiende veldsalie in Tolkamer

#86 Uit het bestuur: … één ei is geen ei….

,

door Marjan Nijland

Eigenlijk voel je je er al veel te oud voor, maar je wilt je ouders een plezier doen, dus je speelt nog een beetje mee: eieren zoeken met Pasen. Het is bijna vaste prik geworden, een traditie en vooral een gezellig samenzijn.

Je vader verstopt eieren buiten, die jij bijna allemaal meteen ziet liggen als je naar buiten kan om deze te zoeken. In je uppie op sloffen en met een mandje loop je door de tuin. Je vader en moeder aan een kopje koffie, met de krant, een puzzeltje, beetje aan de klets. 

Dan kom je op een idee: je verzint een ander spel. Je hebt de eieren al lang verzameld en na een paar keer zuchten en nog een extra rondje al ‘zoekend’ door de tuin, heb je alle vondsten verstopt op een plek tussen het hoge gras met koekoeksbloemen. Je schuift gezellig bij je ouders aan op de picknickbank. Het is lekker om buiten te zijn, fris, maar in de zon voelt het al warm. Niemand heeft haast vandaag, lekker langzaam, zeeën van tijd en aandacht.

Je vader in de veronderstelling dat je geen goede ‘zoeker’ bent en overal overheen kijkt, heb je ‘m mooi bij de neus als je hem, na een tijdje aan de tafel te hebben gezeten, zelf ook een rondje laat lopen. Met de vraag of hij jou ‘aanwijzingen’ wil geven of je warm of koud bent met zoeken.

Dan de ontknoping, van het spel: je hebt je ouders voor de gek gehouden. Ha ha … , je toont je verstopte ‘nest’ vol met gevonden eieren. Van je moeder krijg je een dikke knuffel, je vader kijkt een beetje beteuterd, hij is erin getrapt, daarna is hij vooral heel trots op zijn slimme ‘kleine’ meid! 

De spelregels een beetje veranderd, groot plezier, … 

Aandacht is natuurlijk het tovermiddel, voor jong, voor oud, voor dieren, voor plantjes. Alles wat je aandacht geeft ‘groeit’ immers. 

Vaak zijn we druk, hebben onvoldoende oog en aandacht en daarmee ontgaan ons zaken. 

Het is geen echt excuus natuurlijk, het is meer een kwestie van ergens tijd voor maken en prioriteiten stellen. Agenda’s lopen, soms onbewust, weer vol nu alles weer kan en mag. Een week is niks, een maand vliegt voorbij en voor je het weet is een jaar ook alweer om.

Enkele mensen houden een geleerde les beter vast en plannen niet meer alles vol, willen tijd vrij houden om ruimte te kunnen geven aan onverwachte zaken, die zich zomaar voordoen

Voor je gevoel voldoende tijd en aandacht aan iets kunnen besteden is prettig. Tijd hebben of kunnen nemen is natuurlijk luxe, maar het is al mooi als je je daarvan bewust bent.  

Een ontspannen bijéénkomst medio maart, een geslaagde dag, waardevolle gesprekken. Je leest verderop in de Nieuwsbrief het verslag van Ity over dit symposium rondom ‘Groene Verwondering’ bij de Lanteerne in Nijmegen. 

Je ontdekt een school in Harderwijk waar leerlingen, dankzij de inzet van met name ouders en vakmensen, nu groot plezier beleven aan de groene buitenruimte die ze hebben gecreëerd

Door een aantal partners, die óók Wilde Weelde lid zijn, is veel tijd en aandacht gegeven aan een fantastische ronde tuin op de Floriade. 

Vanaf dit paasweekend tot en met 9 oktober te bewonderen, ook voor kinderen is er veel te zien, te doen en te ontdekken op deze tuinbouwtentoonstelling in Almere. 

Wie weet zien we elkaar daar of anders later dit jaar!

#86 COLUMN Nepnieuws & truth matters

,

 

Door: Jeanette van der Meulen 

Oorverdovend stil bleef het in het sprookje van “De nieuwe kleren van de keizer”. Uit angst op te vallen kiezen alle onderdanen ervoor om mee te gaan in de bewondering van ‘de onzichtbare nieuwe kleren van de keizer’. Iedereen doet alsof, vermijdt onderling contact en twijfelt zelfs aan de eigen waarneming. Maar niemand ziet iets, want er is niets. Totdat een kind uit het publiek roept: ‘Hee, kijk, de keizer loopt in zijn blootje!’ Iedereen houdt de adem in, maar wonder boven wonder wordt de opmerking van het kind door de omstanders herkent en overgenomen, ‘het kind heeft gelijk, hij loopt inderdaad in zijn blootje!’ Zo wordt de leugen voor iedereen zichtbaar.  

Nepnieuws dus als giftige mix om verwarring te stichten. Niemand is meer in staat zin van onzin te onderscheiden. Dit doet ongebreidelde macht, die zet de realiteit om in een verzonnen realiteit en zuigt iedereen mee een twilight zone in van ontworteling, vervreemding en angst om uitgespuugd te worden door eigen groep, gemeenschap, of land.  

Met de verbazing over de corona pandemie nog maar net achter de rug, rol ik in de verbijstering over de middeleeuwse oorlogsdreiging vanuit midden Europa. Ook dit gevaar kruipt net als corona elk huisje binnen en belast onze kinderen. Mijn kleindochter van 10 jaar knutselt, keuvelt, kletst zoals gewoonlijk honderduit, haar handen staan intussen nooit stil en ik zie haar met grote streken blauw en geel kordaat de vlag van Oekraïne schilderen met in het midden de zwarte koeienletters: “Stop Poetin” (zie foto)  

Ondanks al het (nep) nieuws dat langskomt en mij uitdaagt partij te kiezen, zie ik geen “good guys en bad guys”. Immers na de val van de Berlijnse muur (1989) was nucleaire ontwapening topprioriteit. De zelfstandigheid van Oekraïne (1991) werd bekrachtigd in het memorandum van Boedapest (1994) In ruil voor het inleveren van 6000 kernkoppen erkennen zowel Rusland als de VS maar ook Engeland (en Frankrijk & China in afgezwakte vorm) de soevereiniteit en de grenzen van Oekraïne. Ook werden door deze landen veiligheidswaarborgen afgegeven mocht Oekraïne in de toekomst ooit aangevallen worden. Wat blijft over van deze beloften, en wie gaat straks wie nog vertrouwen? 

Ik schaam mij voor zoveel bedrog en waan mij asielzoeker in eigen land. Oplopende voedsel- en energieprijzen versterken dit gevoel. Ik wil even geen Europeaan maar ook geen Rus, geen Amerikaan of Oekraïner zijn. Dan liever voorlopig maar even stateloos. 

Wat mij opvalt in het sprookje is dat niet de realiteit verandert maar DE HOUDING  ten opzichte van de  realiteit. En daar zit nou precies onze kracht. Niet “alles KOMT goed ”maar alles IS goed”. En ieder van ons kan ervoor kiezen om zichzelf daar actief toe te verhouden. 

En dan nog…wie zijn in dit sprookje nu eigenlijk de slechteriken? Zijn het de wevers of is het de keizer? Klagen de wevers het egoïsme van de keizer niet aan? En in het verlengde hiervan, maken wij onszelf niet te groot met al onze meningen over de actualiteit? Of zou het zo kunnen zijn dat juist dit onze begoocheling is; achter nepnieuws en truth matter aanhollen omdat wij denken daardoor alle touwtjes toch nog in handen te kunnen houden? 

In de natuur hebben veranderingen een autonoom proces en komen altijd vanuit de wortels. Ook zijn veranderingen altijd groter dan wij, kijk maar naar de seizoenen, en naar dag en nacht, eb en vloed, nat en droog, koud en warm. Van nature altijd aanwezig deint de hele wereld hier willig in mee. Dus het kan toch?!  Heemvolkeren dragen deze geheimenissen nog in hun hart en kunnen ons helpen de natuurwetten terug te vertalen naar een menswaardige samenleving. Laten wij hiernaar luisteren:  

  • Een gemeenschap is niet iets wat je af kunt dwingen. Maar ontstaat als wij deelnemen aan het leven zelf, samen met degenen om ons heen. 
  • “Wij gaat voor mij”- wij zijn een gemeenschap, wij zijn één lichaam. Waarom verzetten wij ons hier zo tegen?  
  • Gemeenschap is het speelplein waar wij de dans van het leven kunnen dansen.
  • Alles is verbonden dus er zullen altijd mensen (natuur of oudsten) om ons heen zijn die de weg wijzen.

Wat hebben wij de natuur als kompas keihard nodig: niet meer nemen dan nodig is, eigen afval opruimen en hergebruiken, voluit bloeien en voluit sterven, verscheidenheid koesteren en een netwerk vormen om te overleven. Van je overvloed geven om je gemeenschap sterker te maken. Daar kunnen zowel de keizer als de wevers in het sprookje nog eens een puntje aan zuigen!

#86 Vrije School Valentijn ontvangt een vignet Groene Schoolpleinen

, ,

Door: Marjan Deurloo

Vrijdag 11 maart heeft wethouder Marcel Companjen op Vrije School Valentijn in Harderwijk het vignet ‘Groene Schoolpleinen’ uitgereikt. In juni 2010 werd het groene speelplein geopend door de burgemeester. De transformatie van grijs naar groen schoolplein was toen voltooid. Twee en een half jaar lang hebben meer dan in totaal honderd ouders eraan gewerkt onder leiding van ondergetekende en Ingrid Klooster. Ook Paul van Eerd heeft een bijdrage geleverd door de begeleiding van de bouw van het amfitheater en de waterspeelplaats op zich te nemen.

Nu, twaalf jaar later, heeft het plein een volwassen groene uitstraling. De destijds aangelegde bosjes waren dunne staakjes van 1m hoog. Nu zijn er stukken ‘jungle’ op het plein, waarin je als kind heerlijk kunt verdwijnen, spelen met takken, hutten bouwen, klimmen in bomen en heksensoep maken. Maar er is ook een bloemenweide, waar de kinderen bloemen kunnen plukken voor in de klas en borders met kruiden en mooie bloeiende (veelal inheemse) planten waar insecten op af komen.
Een dergelijk ingericht plein levert als vanzelf veel (bio)diversiteit en hoekjes, gaatjes om je te verstoppen, je kunt er je creativiteit en je energie uitleven of even lekker rustig zitten.
Volgens het lesplan krijgt klas 5/6 elk jaar van april tot oktober schoolmoestuinles op een stukje grond in een buurttuin.

Dit plein verdient volgens Springzaad het vignet, omdat het aan álle criteria van de checklist voldoet en het is dus ook een echt voorbeeldplein. Dat wil niet zeggen dat de school geen wensen meer heeft. Een groen schoolplein is natuurlijk nooit af. Ik heb het voorrecht gehad om ook bij het onderhoud betrokken te blijven. Samen met ouders zijn we 10x per jaar een dagdeel (2,5 tot 3u) aan het werk. Onderhoud en doorontwikkeling op een groen plein is echt een specialiteit, want je moet continu rekening houden met de balans tussen de spelende (en dus lerende) kinderen en de zich ontwikkelende natuur. 

Harderwijkse Zaken heeft een mooi filmpje gemaakt over de uitreiking van het vignet ‘Groene Schoolpleinen’ van Springzaad.