Op zaterdag 7 oktober werd voor de tweede keer de Rob Leopold & Hein Koningenprijs uitgereikt. Deze wisseltrofee is bedoeld voor vernieuwende initiatieven in het natuurrijke groen.
De prijs ging ditmaal naar kunstenaar Chantalla Pleiter. Zij zet nieuwe media in om andere, nieuwe doelgroepen te bereiken. Met haar project ‘Biodiversity in Augmented Reality’ laat zij planten hun eigen verhaal vertellen. Op aanstekelijke wijze maak je kennis met de veelzijdigheid van de natuur. Deze vorm is heel geschikt om ook jongeren te bereiken en hen het belang van biodiversiteit te laten ervaren. De prijs bestaat uit een beeldje, gemaakt door Hester de Beus en en ditmaal, heel toepasselijk, het boek Flora Batava.
De prijs is genoemd naar Rob Leopold (in 2005 overleden schrijver, dichter, filosoof en inspirator van onder meer natuurtuinen) en Hein Koningen (voormalig hoofd van het Amstelveense heemgroen en oud-voorzitter van Stichting Oase). Beiden hebben, elk op hun eigen wijze, een grote bijdrage geleverd aan het denken over, stimuleren en realiseren van natuurrijke tuinen en parken. De Rob Leopold & Hein Koningenprijs wordt uitgereikt aan jonge mensen die de natuurrijke leefomgeving op bijzondere wijze bevorderen.
In 2018 werd de prijs voor de eerste maal uitgereikt aan Jasper Helmantel en Jojanneke Bijkerk van de Cruydt-Hoeck. Zij ontwikkelden groot sortiment wilde plantenzaden en wilde planten, beschikbaar voor professionals en particulieren. Samen met hun team adviseren zij over de toepassing van inheemse planten. Ook stimuleren zij allerlei initiatieven op het gebied van biodiversiteit.
De prijs werd ditmaal uitgereikt tijdens de tweede Oase Netwerkdag. In het Oase Netwerk werken organisaties samen die zich bezighouden met de natuurrijke leefomgeving. Dit zijn Vakgroep Wilde Weelde (ecologisch hoveniers en ontwerpers), Stichting Springzaad (speelnatuur), Samenwerkende Natuurrijke Tuinen en Parken (SNTP) en Stichting Oase (o.a. uitgever tijdschrift Oase). Door kennis te delen, scholing en gemeenschappelijke activiteiten aan te bieden, werken zij samen aan meer biodiversiteit in de woonomgeving.
SZ Zandkastelendag 2023 – een ooggetuige vertelt.
Op zaterdag 2 september jongstgeleden, was op het Noordstrand van Bergen aan Zee de achtste en zonnige editie van het jaarlijkse Zandkastelenfestijn van het Oase-netwerk. Het was voor mij de eerste keer dat ik deelnam; eerder was het er niet van gekomen. Van tevoren had ik mij natuurlijk geprobeerd een beeld te vormen van wat mij te wachten zou staan. Als kastelenliefhebber was het niet verwonderlijk dat daarbij vooral gedachten over torens, een slotgracht en metersdikke muren naar voren kwamen: een flinke opgave! Pas later zou ik begrijpen dat de fysieke inspanning maar één aspect is, de diepere vreugde en ware opbrengst van deze dag gaan daar ver aan voorbij.
Om tien uur verzamelden we ons op de afgesproken plek. Leon, een van de organisatoren, had de dag tevoren zorgvuldig uitgemeten op welke momenten eb en vloed ons voldoende tijd zouden geven om het kasteel op te bouwen. Hij kon zelfs vertellen op welk tijdstip de vloed het kasteel weer zou verzwelgen. ‘Als we achtentwintig stappen vanaf de strandpaal richting zee zetten, kan dáár met bouwen gestart worden’. Pjotr sprak uit, dat hij graag de contouren wilde uitzetten van een kasteel met een organisch vloeiende muurlijn. En zo geschiedde.
In het vochtige zand werden met een schep soepele rondingen getrokken; de contouren van wat later tot een geliefd bouwwerk zou uitgroeien. Als vanzelf werden de meegebrachte spades en batsen enthousiast ter hand genomen. De eerste geulen en heuvels ontstonden, nog redelijk vormloos en producten van grote inspanningen om toch vooral iets van een kasteel te bouwen. Wie moe werd, stopte en kon wat drinken in de luwte van de grote tent.
Halverwege het bouwproces verscheen Dorine met haar dochter Isa, die, aangemoedigd door de vrije ruimte en gebruikmakend van hun eigen creatieve talenten, een van de opgetrokken zandheuvels zorgvuldig bewerkten tot een imposante drakenkop. De groep Amsterdamse kinderen, die vanaf het begin enthousiast meebouwde, werd hierdoor uitgedaagd om de kop verder uit te bouwen met een geschubde rug. Maar daarmee eindigde het niet. Dankzij talloze verzamelde schelpen, zoals scheermesjes, rozebottels en bosjes zeewier kreeg de draak priemende ogen, vervaarlijke tanden en scherpe klauwen. Alsof dit nog niet genoeg was, werden uit het opgehoopte zand een prachtig vormgegeven zeemeermin en een kameleon ontsloten. Het grote zandkasteel bleek een fantasievol, opgetrokken meesterwerk te zijn, vormgegeven door vele handen en resultaat van samenwerking, creativiteit en veel plezier.
Tijdens het bouwen was er alle ruimte voor ontmoeting, kennismaking en het uitwisselen van verhalen. Toevallige passanten bleven verwonderd staan en namen de tijd het bouwproces te beschouwen. Velen uitten hun waardering voor het initiatief en sommigen wilden meer weten over de aanleiding van deze dag. Er ontstonden gesprekken over speelnatuur, schoolpleinen en het klimaat.
Terwijl laat in de middag de laatste hand werd gelegd aan de imposante vinnen van de zeemeermin, ontdekten de kinderen dat de branding nu wel heel dichtbij kwam. De berekeningen van Leon bleken feilloos te kloppen: ons kunstwerk was precies op de juiste plaats gesitueerd en zou over niet al te lange tijd ten prooi vallen aan de golven. Met iedere minuut stroomde er meer en meer water in de eerder drooggevallen geulen. Moedig probeerden de kinderen her en der gaten te dichten en hun bouwwerk te behoeden voor verder verval, maar het was onbegonnen werk. Het schouwspel dat zich voor onze ogen voltrok, maakte indruk op iedereen die het gadesloeg. Stilzwijgend en berustend zagen we hoe bij iedere golf de draak langzaam door het wassende water werd verslagen, de zeemeermin weggleed in de armen van Neptunus en ook de kameleon koos voor het ruime sop. De prachtig vormgegeven zeester en de octopus werden overspoeld en verenigden zich uiteindelijk met hun soortgenoten in de zee. Tenslotte konden ook de twee mooie druipsteentorens en de grote toren geen weerstand meer bieden en zakten langzaam weg in de golven, totdat slechts een rimpeling in het zand herinnerde aan hun kortstondig bestaan.
Gedachten over vergankelijkheid en de eindigheid der dingen, vermengden zich met ontzag voor de krachten van de schepping. Bij mij overheerste vooral het gelukzalige gevoel dat ik vandaag getuige was geweest van iets heel moois, waarvan de opbrengst veel verder reikt dan het genoegen van deze ene dag. Kinderen hebben eindeloos veel plezier gehad. De onderlinge band is versterkt, nieuwe contacten zijn gelegd, kennis, plannen en inspiratie zijn gedeeld. Dit zal ongetwijfeld doorwerken in het seizoen dat voor ons ligt!
De jaarlijks terugkerende Zandkastelendag verdient het verder uit te groeien tot een fenomeen, want het heeft alles in zich waar het Oase netwerk voor staat. Ben jij benieuwd hoe deze dag op het strand van Bergen aan Zee jou inpakt? Houd dan zaterdag 7 september 2024 alvast vrij in je agenda!
Marc van de Geer
Zaterdag 7 oktober in Gouda
Het onderwerp ‘Groeikracht’ staat centraal tijdens de tweede Oase Netwerkdag, ditmaal in het fraaie Gouda. ‘s Ochtends kun je mee met een fietstocht. Gouda is dit jaar door Jantje Beton uitgeroepen tot speelvriendelijkste gemeente. We bekijken natuurspeelplek Steinse Groen, waar natuur en kinderspel elkaar ontmoeten en elkaar soms zelfs in de weg zitten. Onderweg zien we ecologisch beheerde bermen. Ook bezoeken we Heemtuin Goudse Hout, die een mooi beeld geeft van het Zuid-Hollandse veenweidegebied. Op diverse plekken wordt een toelichting gegeven.
(zie ook uitnodiging onder aan deze tekst)
Voor wie:
Iedereen die zich verbonden voelt met een natuurrijke leefomgeving. Er is voldoende gelegenheid om bekenden te ontmoeten en nieuwe contacten met het Oase Netwerk te leggen.
Van harte welkom!
Middagprogramma
– André van Kleinwee, stadsecoloog en BovensteBeste Bermbeheerder van 2020, vertelt over het ecologisch beheer in Gouda.
– Chantalla Pleiter is kunstenaar en zet nieuwe media in om andere doelgroepen in contact te brengen met biodiversiteit. Ook is haar project ‘Biodiversity in Augmented Reality’ te ervaren. (zie Oase zomer ‘23).
– Janneke van der Loop is specialist invasieve exoten bij Stichting Bargerveen. Zij vertelt over de mogelijkheden om, dankzij de concurrentie en groeikracht van inheemse planten, invasieve exoten te bestrijden. Wat kunnen we leren van inheemse planten?
Uitreiking Rob Leopold & Hein Koningenprijs
Tot slot wordt deze prijs voor de tweede maal uitgereikt. Het is een aanmoedigingsprijs voor degenen die zich inzetten voor het versterken van de natuurrijke leefomgeving. Na de feestelijke uitreiking wordt de dag afgesloten met een hapje en een drankje.
Wat is er te doen?
• Fietstocht, voor de liefhebbers, langs onder meer speelnatuur en heempark Goudse Hout
• Lunch
• Interessante lezingen
• Zelf ontdekken van ‘Biodiversity in Augmented Reality’
• Uitreiking Rob Leopold & Hein Koningenprijs
En natuurlijk boeiende informatie en nieuwe contacten opdoen!
In het kort:
Fietstocht van 10-12 uur, voor de liefhebbers, dus niet verplicht. Start Station Gouda, eigen fiets mee of ov-fiets huren. Vermeld bij je opgave of je wel/niet meefietst.
Vanaf 12.00 inloop middagprogramma en lunch
13.00 start lezingenprogramma.
Omstreeks 16.30 afsluiting.
Kosten: €25,- incl. lunch.
Locatie middagprogramma: MFA Nelson Mandela Centrum, Bernadottelaan 79, Gouda
Opgave: vóór 25 september (i.v.m. catering) via: info@oasenetwerk.nl. Vermeld daarbij Oase Netwerkdag 2023, je naam, organisatie en of je wel/niet meefietst. Je bent pas verzekerd van je plek na overmaking van €25,- op rekening: NL83TRIO 0320 1681 90 t.n.v. Fed. Ver. Oase Netwerk. Vermeld bij je betaling Oase Netwerkdag 2023 en je voor- en achternaam.
Van 07 tot 09 juni jl vond de tweede bijeenkomst van de internationale onderzoekssamenwerking ‘CoolSchools’ plaats, deze keer in de ‘Académie du Climat’ in hartje Parijs. De gemeente stelt dit statige historische gebouw de laatste jaren beschikbaar als openbaar centrum voor kennisontwikkeling en broedplaats voor initiatieven op het gebied van Biodiversiteit en Klimaat.
Op de eerste dag kwam alleen het consortium van het onderzoeksproject bijeen om de voortgang en eerste resultaten uit te wisselen en de verdere planning te bespreken. Dit consortium met vertegenwoordigers van de deelnemende Universiteiten en organisaties is ondertussen uitgegroeid tot ruim 30 onderzoekers en externe deskundigen uit Spanje, Frankrijk, België, Servië en Nederland.
Op de tweede en derde dag waren ook gasten welkom op een openbare conferentie met als thema Schoolpleinen en biodiversiteit: From greening schoolyards to urban biodiversity, het onderzoeksonderwerp van de gastuniversiteit ‘Université Paris Cité’ en de gemeente Parijs.
Op dag twee werd tijdens verschillende lezingen de ecologische waarde en potentie van schoolpleinen belicht en in de ruimere context van de ecologische structuur van de stad Parijs geplaatst. In de middag werd dit verder verruimd naar de internationale context met lezingen over projecten en ervaringen uit Italië/ Rome en nieuwste projecten van Learning through landscapes uit Engeland. Sigrun Lobst, vertegenwoordiger van het Nederlandse team, leverde een bijdrage met een lezing over eigen ervaringen en een overzicht over de situatie en ontwikkelingen in Duitsland en Nederland.
In de middag was er een presentatie van het Parijse Groene schoolpleinenproject OASIS en een excursie naar twee voorbeeld scholen.
Op de laatste dag kwam het thema beleid aan de orde en werd gekeken naar de situatie van de Urban ecology policy in Europe, naar obstakels en mogelijkheden voor een betere inbedding van het Groene schoolpleinen-beleid in de grotere context.
Afsluitend deelde Anne Theuri van de ‘National Environmental Management Authority’ van Kenya nog haar ervaringen via een online lezing over de vergroening van de schoolomgeving in Kenya.
Het hele programma liet de grote kracht en breedte potentie zien, die de golf van de vergroening van de schoolomgeving ondertussen wereldwijd heeft bereikt. Iedereen reisde daarom weer terug naar zijn eigen (werk)plek gesterkt door inspiratie en nieuwe kennis en de kracht van de uitwisseling met mensen die zich voor dezelfde doelen inzetten.
In 2024 zal de komende ‘CoolSchools’-bijeenkomst plaatsvinden in Rotterdam. In een van de komende Nieuwsbrieven zullen we daar meer over vertellen.
Lees & kijk verder:
Samenvatting van de bijeenkomst en ander informatie op de website van het project COOLSCHOOLS.
Fabiola Frattini (University of Rome) – filmpje over de opening van een tiny forest in Rome met een interessante aanpak en stemmen van betrokken kinderen.
Project: OASIS schoolyards Paris
Tekst: Sigrun Lobst